İsrail ekonomisinin, Gazze’ye saldırıların başladığı 7 Ekim’den bu yana güç kaybettiği ortaya çıktı. İsrail’in Gazze’ye saldırıları 7’nci ayına girdi. İsrail Merkez Bankası’nın verilerine göre, Gazze’ye karşı sürdürülen saldırılar İsrail ekonomisine büyük darbe indirdi. Merkez Bankası’nın son raporu, İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının maliyetinin yaklaşık 245 milyar şekele (67 milyar dolar) ulaşacağını ve bunun İsrail savaş tarihindeki en yüksek maliyet olacağını ortaya koyuyor. Üstelik, Fitch Kredi Derecelendirme Kuruluşu’nun 31 Mart’ta yayınladığı rapora göre bu sayıya, İsrail’in kuzeyinde Hizbullah’la yaşanan gerilimden kaynaklanan hasarlar dahil değil. Kuzeydeki gerilimin artmasının ise bu sayıyı iki katına çıkarması bekleniyor.
Yedek Askerlerin Çağrılması ve İş Gücü Kaybı
İsrail’in zararları arasında, yedek askerlerin çağrılması ve bunun sonucu olarak yaşanan iş gücü kaybı da yer alıyor. Yedioth Ahronoth gazetesine göre, yedek askerlerin çağrılmasının en yoğun olduğu kasım ve ocak ayları arasındaki dönemde bunun maliyeti günlük yaklaşık 600 milyon şekel idi. Geçen hafta İsrail’in i24 sitesinin yayınladığı raporda, Gazze sınırına yakın İsrail yerleşimlerindeki mülklere verilen zarar 15-20 milyar şekel (4,1-5,5 milyar dolar) olarak açıklandı.
Filistinli İşçilerin Gidişiyle Oluşan İş Gücü Kaybı
Gazze’ye saldırılar iş gücü piyasasına da büyük darbe vurdu. İsrail; çoğu inşaat, turizm, tarım ve hizmet gibi hayati sektörlerde çalışan 178 binden fazla Filistinli işçiyi kaybetti. Ocak ayında, İsrail Müteahhitler ve İnşaatçılar Birliği, yabancı işçi bulma sürecindeki yavaşlama nedeniyle inşaat sektöründe 140 bin kişilik bir açık olduğunu açıkladı.
Kredi Notlarının Düşürülmesi
Kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s şubat ayında, İsrail hükümetinin yabancı ve yerel para cinsinden kredi notunu A1’den A2’ye düşürdüğünü açıkladı. Aynı zamanda olumsuz görünüm nedeniyle İsrail’in yabancı ve yerel para cinsinden üst düzey teminatlı notunu da A1’den A2’ye düşürdü. Notun düşürülmesi, yatırımcıların, daha temkinli davranabilecekleri ve Moody’s’in İsrail ekonomisine yönelik çizdiği risklerle yüzleşmek için daha yüksek faiz oranları belirleyebilecekleri anlamına geliyor.
Gayri Safi Yurtiçi Hasıla ve Gayrimenkul Piyasası
İstatistik Ofisi’nin geçen ayki verilerine göre, Gazze’deki savaş nedeniyle yerel ekonomi 2023’ün son çeyreğinde yüzde 20 daraldı. Son çeyrekte yıllık bazda kaydedilen daralma, yatırım seviyesinin yüzde 70 düştüğü bir dönemde tüm sektörlerde yaşanan çöküşten kaynaklandı. Maliye Bakanlığı Baş Ekonomisti Shmuel Abramson tarafından yapılan bir araştırmada, İsrail’de geçen yıl yaklaşık 70 bin dairenin satıldığı ve bunun, son 30 yılın en düşük sayısı olduğu belirtildi.